Onderwijspraktijk Harry Janssens

Leerkrachten verwachten over het algemeen veel van de intern begeleider. Bijvoorbeeld meedenken bij problemen in de klas en het geven van adviezen op allerlei terreinen. Tijd om alle leerlingen uitgebreid te onderzoeken is er niet. Op basis van screeningresultaten, schriftanalyse en gerichte vraagstelling zal de intern begeleider de leerkracht op weg moeten helpen. Van de ib-er wordt dus inhoudelijke, praktische kennis verwacht.
Intern begeleider is een prachtige baan, maar de ib-er moet wel in staat gesteld worden collega’s goed inhoudelijk te begeleiden. Het moet niet alleen een administratieve of controlerende functie worden.

In deze tweejarige opleiding draait alles om die snelle, praktische, inhoudelijke kennis.  Deze kennis is gemakkelijk over te dragen aan een individuele leerkracht. Zo ontstaat op school een goed inhoudelijk zorgsysteem. Dus, een zeer praktische cursus die bestaat uit 6 dagdelen in het eerste jaar en 6 dagdelen in het tweede jaar.

Doel:
snel analyseren van leerproblemen en gedrag- en werkhoudingsproblemen en dat vertalen naar praktische advisering

Inhoud
De cursus bestaat uit twee blokken met de volgende inhoud.

Blok 1 is hoofdzakelijk didactisch georiënteerdrelatie leerproblemen – gedragsproblemen; analyse van screeningsgegevens als eerste stap naar advisering; inhoudelijke analyse van de resultaten door vergelijking met resultaten op andere screeningen;
trendanalyse door de school heen;
opstellen van didactische groepsplannen;
werken met vaardigheidsscore;
ontwikkeling van eigen leerlijnen en daarbij het ontwikkelingsperspectief;
analyse en hulpverlening bij lezen, spellen, rekenen en begrijpend lezen;
signalen van dyslexie;
zorg bij groep 1 en groep 2.


Blok 2 is meer georiënteerd op gedrag- en werkhoudingproblematiek en groepsanalyse:
snelle analyse van gedrag- en werkhoudingproblemen;
analyse van verschillende gedrags- en werkhoudingsproblemen;
omgaan met agressie en pesten;
handelingsplanning bij gedrag- en werkhoudingproblemen;
vaststellen van onderwijsbehoeften van de leerlingen;
gesprekken met kinderen;
groepsanalyse aan de hand van het groepsdocument;
begeleiding van ouders.


Lesmateriaal:
van school gebruiken of zelf aanschaffen: Het basisonderwijs in A3-formaat, Uitgeverij Betelgeuze
inclusief een door de Onderwijspraktijk samengestelde map met overige informatie en documenten

Werkwijze eerste jaar

Bijeenkomst 1:
screeningsanalyse. Tijdens deze les wordt een uitgebreide screeningsanalyse besproken als basis voor de verdere cursus

Opdracht 1: de cursist maakt met behulp van een vragenlijst een screeningsanalyse van een groep

Bijeenkomst 2:
Bespreken van de screeningsanalyse
Het aanvankelijk leesproces
Leesvoorwaarden groep 2
Opdracht 2.
De cursist bespreekt met de leerkracht van groep 3 de vorderingen in de klas
De cursist bekijkt ook hoe de leesvoorwaarden in eind groep 2 waren van de leerlingen van groep 3

Bijeenkomst 3:
Terugkoppeling van opdracht 2
Voortgezet technisch lezen
Opdracht 3: De cursist analyseert de opbrengsten van de DMT/Avi van één groep ( groep 5 of hoger)

Bijeenkomst 4:
Terugkoppeling opdracht 3
Spelling: foutenanalyse. De cursist leert een foutenanalyse te maken waarbij de denkprocessen van de leerling centraal staan
Signalen van dyslexie
Opdracht 4: de cursist gaat een foutenanalyse maken van spellingszwakke leerlingen

Bijeenkomst 5
Terugkoppeling opdracht  4
Rekenen en rekenproblemen
Rekenvoorwaarden groep 2
Opdracht 5: De cursist doet een rekenonderzoek bij een leerling en plaatst de rekenprestaties in de leerlijn rekenen.

Bijeenkomst 6
Terugkoppeling opdracht 5
Rekenhulp
Begrijpend lezen
Opdracht 6:  de cursist maakt een vervolg van de screeningsanalyse zoals in opdracht 1 gemaakt is. Deze opdracht wordt uiterlijk  een week voor bijeenkomst 6 ingeleverd.

Werkwijze tweede jaar
Bijeenkomst 1: de analyse van de groepssfeer en  relatie van de leerkracht en de leerling staan centraal

Opdracht 1: aan de hand van  het A3 schema "De school ontwikkeling" loopt de cursist een groep na en bepaalt de zwaarte van de groep

Bijeenkomst 2.
Terugkoppeling opdracht 1
Het analyseren van het zelfbeeld van de leerlingen
Gesprekken met  kinderen
Uitgangspunten  voor het maken van handelingsplannen

Opdracht 2: De cursist gaat in gesprek met enige leerlingen vanaf groep 4 om zicht te n krijgen op het zelfbeeld van de leerling. De cursisten worden ingevoerd in het sociaal – emotioneel leerlingvolgsysteem “Op School” en gaat het programma voor 5 leerlingen met gedrags- en werkhoudingsproblemen uitvoeren. Harry Janssens is in dat programma als intern begeleider  ingevoerd en zal vanaf thuis commentaar leveren. De 5 leerlingen moeten pas voor de zesde bijeenkomst klaar zijn.

Bijeenkomst 3:
Terugkoppeling opdracht 2
Inleiding in werkhoudingsproblemen: ontwikkelingsstoornissen: ADHD, autisme en andere ontwikkelingsstoornissen.

Opdracht 3: de cursist analyseert de handelingsplannen die gemaakt zijn voor de leerlingen met ontwikkelingsstoornissen en vergelijkt die met analyses van bijeenkomst 3.

Bijeenkomst 4
Terugkoppeling opdracht 3
Verdere uitwerking van werkhoudingsproblemen
Executieve functies
Analyse van onderwijsbehoeften

Opdracht 4: De cursist maakt een analyse van de andere werkhoudingsproblemen in de klas en stelt de onderwijsbehoeften van die leerlingen vast met behulp van een gesprek met de leerkracht en de leerling.

Bijeenkomst 5:
Terugkoppeling van opdracht 4
Gesprekken met ouders

Opdracht 5:
De cursist maakt een analyse van  gesprekken met ouders aan de hand van een schema
De cursist mee alvast mee: het protocol sociale veiligheid / pestprotocol

Bijeenkomst 6:
Terugkoppeling opdracht 5
Bespreking  eindopdracht
Agressie en pesten

Eindopdracht: de cursist maakt een analyse van de groep aan de hand van een vragenlijst. Deze vragenlijst levert hij  minstens twee weken voor bijeenkomst  6 in. Harry Janssens maakt dan een analyse en in bijeenkomst 6 gaat de cursist een groepsplan maken.

Studiebelasting
SBU: 90 uur
 
Certificaat
Bij voldoende aanwezigheid(80%) en  na het goed afsluiten van de eindopdracht krijgt de cursist het door Harry Janssens ondertekende certificaat met de naam, geboortedatum en geboorteplaats daarop vermeld.

Doelgroep:
leerkrachten in het basisonderwijs in het bezit van een PABO diploma
intern begeleiders die zich willen bijscholen in het praktische advieswerk

Deze cursus is ook zeer geschikt als teamgerichte cursus